Yurtdışında çalışmak, çalışma hayatına atılan birçok kişinin aklına en az bir kez gelen ve nasıl başarabileceğini düşündüğü konulardan biridir.
Bu yazıda hem bu hayalinize nasıl ulaşabileceğinizi hem de bu hayalin gerçekten sizin için doğru bir hedef olup olmadığını anlamanıza yardımcı olmak istedik.
Yurtdışında Çalışmak İstiyorum Ne Yapmalıyım?
Yurtdışında çalışmak istiyorsanız ve Türkiye’de hali hazırda çalışma hayatının içindeyseniz yaşamak istediğiniz ülkede bir işverenle anlaşmanız ve onların daveti aracılığıyla çalışma izni çıkarmanız gerekir.
Bu süreci adım adım açıklayalım.
- Yurtdışında bir işverenle anlaşma.
- Şirketten gelen belgelerle birlikte ilgili ülkenin konsolosluğuna başvuru
- İlgili ülkeden Ulusal Vize’nin(D Tipi) Pasaportunuza İşlenmesi
- Yurtdışına Taşınma
Tabii ki 1. madde en zor adım ve bunu yapabilmek için birçok iş görüşmesi yapmanız gerekebilir. Yazının ilerleyen bölümlerinde size uygun iş ilanlarını nasıl bulabileceğinize dair de önerilerde bulunacağız. Bu yöntem haricinde de karşınıza yurtdışında çalışma fırsatları çıkabilir.
Kısaca yurtdışında çalışma yollarından bahsedelim.
Yurtdışında Nasıl Çalışılır?
Yurtdışında çalışabilmek için en yaygın yol bir işverenin daveti aracılığıyla Ulusal Vize almak olsa da tek yöntem bu değil. Ankara Anlaşması, Staj, İş Arama Vizesi gibi alternatif yollarınız da bulunuyor.
- İşveren Daveti
- Yurtdışında Staj
- Yurtdışında Yüksek Lisans Yapmak
- İş Arama Vizesi
- Ankara Anlaşması
- Yurtdışı Mesleki Denklik
İşveren Daveti
İşveren Daveti, yurtdışında özel sektörde çalışmak için en yaygın kullanılan yoldur. Bu şekilde iş bulabilmek için Türkiye’de yaşıyorken online olarak iş ilanlarına başvurmalı ve size uygun şirketlerle görüşme yapmalısınız. Uzmanlığınızı kanıtlayabildiğiniz şirketlerle maddi konularda da anlaşabilirseniz yurtdışında çalışmanın kapıları sizin için de açılabilir.
Yurtdışında Staj
Eğer kariyerinizin başındaysanız yurtdışında stajyer arayan firmalarla görüşebilirsiniz. Staj için kısa süreli olsa da iş bulma şansınız daha yüksek olacaktır. Özellikle uluslararası ve birçok milletten çalışanları olan şirketler bu konuya daha sıcak bakacaktır.
Yurtdışında Yüksek Lisans
Yurtdışında yüksek lisans yapmak ya da üniversite okumak birçok ülkede size doğrudan belli bir süre için çalışma izni sunar. Böylece o ülkenin bir vatandaşı gibi iş bulma süreciniz kolaylaşır. Hali hazırda o ülkede bulunduğunuz için de özellikle hızlı bir şekilde işe alım yapmak isteyen şirketler için bir adım önde olursunuz.
İş Arama Vizesi
Almanya gibi bazı ülkeler İş Arama Vizesi adı altında 6 aya kadar o ülkede yaşamanızı ve doğrudan oradayken iş aramanızı sağlayacak vizeler sunarlar. Bu konuda daha detaylı şekilde hazırladığımız yazımızı da okuyabilirsiniz. Özellikle üniversite mezunu ve alanında uzmanlığını kanıtlayabilmiş olan kişiler için güzel bir başlangıç adımı olabilir.
Ankara Anlaşması
Ankara Anlaşması yurtdışına kendi işinizi kurarak taşınmanızı sağlayan bir vize türüdür. Avrupa Birliği ile Türkiye arasında olan bu anlaşma en çok İngiltere üzerinden biliniyor.
İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasıyla artık İngiltere’ye gitmek mümkün olmasa da Hollanda gibi ülkelere Ankara Anlaşması’yla gitmek mümkün. Sermaye gereksinimi ve iş planı hazırlama mecburiyetiniz bulunuyor. Diğer seçeneklere göre biraz daha zor olduğunu söyleyebiliriz.
Göz At: Ankara Anlaşması’yla Hollanda’ya Gitmek
Yurtdışı Mesleki Denklik
Yurtdışı Mesleki denklik de mesleğinize göre farklı ülkelerde çalışmanıza kapı aralayacak bir yoldur. Örneğin doktorlar farklı ülkelerde mesleki denklik alarak çalışabilirler. Doktorlar için yurtdışı çalışma imkanları gün geçtikçe artıyor. Öğretmenler de MEB’in yurtdışı öğretmenlik sınavları aracılığıyla farklı ülkelerde görev alabilir. Özellikle devlet kurumlarında çalışabilen meslekler için yurtdışında çalışmak bu yolla mümkün olabilir. Yurtdışında öğretmenlik yapmak hakkında hazırladığımız rehbere göz atabilirsiniz.
Yurtdışında Çalışmak için Gerekenler
Hangi yolu tercih ederseniz edin bazı gereklilikleri yerine getirmeniz gerekecek. O ülkeden çalışma izni ve oturum izni almanız gerekiyor. Sizin hazırladığınız belgeler ve bununla birlikte yurtdışındaki potansiyel işvereninizin size göndereceği dökümanlarla birlikte konsolosluğa başvuru yapmalısınız:
- Pasaport
- Sağlık Raporu
- Diploma / Uzmanlık Belgesi
- Erkekler için Askerlik Tecil Belgesi
- Çalışma İzni
- Oturma İzni
Yurtdışında Çalışmanın Avantajları
Daha rahat bir yaşam: Yurtdışında çalışmak deyince akla gelen daha çok Avrupa ya da Amerika olduğundan daha rahat bir yaşam ilk maddeye konulabilir. İnsanların sizi daha az yargıladığı günlük hayatınızda daha az dertle boğuştuğunuz, trafik ve korna çilelerinden uzak bir yaşamınız olabilir. Trafik konusunda istisnai şehirler de Avrupa’da da tabii ki var.
Sorunlardan uzak kalmak: Yurtdışında bir süre yaşadıktan sonra aslında Türkiye’deyken dert ettiğiniz birçok şeyin sebebinin medyayla, sokakla ya da çevrenizle üstünüze hücum eden bilgiler olduğunu farkediyorsunuz. Örneğin yaşadığınız bölgedeki siyasi problemler sizi çok da ilgilendirmiyor ya da o problemleri farketmiyorsunuz bile.
Daha İyi Çalışma Şartları: Haftasonları ve çok erken saatlerde kapanan marketler bazen sizin için sorun olacak olsa da aslında bu kişilerin çalışma saatlerinin çok daha insancıl olduğunu da açıklayan bir durum. Yurtdışında çalışma şartları genel olarak Türkiye’ye oranla daha iyi. Çalışma saatleri Türkiye’den daha düşük ve fazla mesai gibi konularda işverenler daha hassas. Çalışmanın hayatınızda ve kafanızda çok daha az yer kapladığını hissedeceksiniz.
Yurtdışında Çalışmanın Zorlukları
Yurtdışında çalışmak ve yaşamak Türkiye’deki bazı koşulları düşününce birçok kişiye oldukça çekici gelse de birçok zorlukla karşılacağınızdan emin olabilirsiniz. Bu zorlukları kısaca maddeleyebiliriz.
Yaşadığınız ülkenin ana dilinde anlaşamamak: İngiltere ya da Amerika gibi bir ülkeye taşınmıyorsanız doğrudan ana dilinde anlaşmakta zorlanacağınız bir ülke birçok işinizi tahmin edemeyeceğiniz kadar zorlaştıracaktır. Yaşanacak ülke düşünüldüğünde ilk akla gelen konulardan biri tabii ki olmasa da hastaneye işiniz düştüğünde yaşayacağınız birçok zorluk olacağını söyleyebiliriz.
Irkçılık Konusu: Ülkeden ülkeye şartlar değişse de yurtdışında çalışmak diyince ilk akla gelen çekincelerden biri ırkçılık konusudur. Günlük hayatınızda bu çok hissetmeniz gereken bir korku olmasa da alkollü ortamlarda ya da bürokratik işlerinizi hallederken bu konuda sorunlar yaşayabilirsiniz. Irkçılık olmasa da arkadaşınız olan bir kişinin Türkiye’yi tamamen bambaşka bir imajla bilmesi bile bazen can sıkıcı olabiliyor.
Ana dilde konuşacak çevre eksikliği: Gelişen teknoloji ve iletişim kanallarıyla bu sorunu pek hissetmeyeceğinize inansanız da çevrenizde yüz yüze konuşacak Türk bulamazsanız özellikle belli bir zaman sonra bunun sorun olmaya başlayacağına emin olabilirsiniz. Yabancı diliniz ne kadar gelişmiş olursa olsun çevrenizde ana dilinizde konuşmanın insanı ne kadar rahatlatan bir şey olduğunu yurtdışında daha iyi anlayacaksınız.
Kira: Yabancılara daha zor ev kiralayan ya da çok daha yüksek güvence isteyen(depozito) ev sahipleri de ilk günlerde en çok canınızı sıkacak şeylerden olabilir.
Yurtdışında Çalışmak için İş Nasıl Bulunur?
Yurtdışında çalışmak istediğinizde karşınıza çıkabilecek ilk ve en önemli sorun çalışma izni meselesi oluyor. Bu noktada bir iş yerinin size çalışma izni çıkartması için ortada gerçekten güçlü bir sebep olması gerek. Onları ikna edecek bir akademik geçmiş ya da onların aradığı profile tamamıyla uymanız bunu sağlayabilir.
Biz de bu noktada yurtdışı iş ilanlarını derlemeye başladık. Bu sayfada özellikle giriş seviyesindeki işleri daha çok ön plana çıkartırken özellikle iş tanımında Türkçe isteyen işlere önem verdik. Bu ilanlarda en azından rakipleriniz diğer Türkler olacak ve şansınız artacak.
Yurtdışında Çalışmak İdeal Ülkeler
Aslında herkesin istekleri ve hayal ettikleri farklı olduğu için ideal tanımlaması kolay olmayacaktır. Daha önce yurtdışında yaşamamış birisi için Avustralya ya ABD gibi çok uzak seçenekler ilk bakışta çok cazip olmayabilir. Biz de bu sebeple örneklerimizin çoğunu Avrupa’dan seçtik.
Birleşik Krallık
İngiltere (Londra) ve İrlanda hem para biriminin Türk Lirası’na karşı büyük avantajıyla olsun yaşayan Türkler sebebiyle aradığınızı bulma şansının yüksekliğiyle olsun kesinlikle ilk akla gelen seçeneklerden biri. Ana dili İngilizce olan bir ülkede yaşamak istiyorsanız daha önce İngiltere mi Amerika mı yazımızda bu 2 ülkeyi kıyaslamıştık.
Almanya
Yurtdışında çalışmak isteyenlerin yoğun olarak tercih ettiği bir diğer ülke ise Almanya. Münih ve Berlin şehir olarak öne çıkan seçeneklerden. Özellikle Berlin’de yaşayan Türk sayısının çok fazla olması sizi yabancı bir yerde yaşıyor gibi hissettirmeyecektir. Tabii bu bazıları için avantaj olurken bazıları da bunu bir dezavantaj olarak görebilir. Bu sebeple Münih özellikle yazılımcılar için bir hedef olabilir.
Portekiz
Birçok Batı Avrupa ülkesine göre ucuz olması sebebiyle Portekiz Batı Avrupalı start-upların tercih ettiği merkezlerden biri. Özellikle başlangıç seviyesinde bir iş arıyorsanız Portekiz’i kesinlikle düşünmenizi öneririz. Özellikle ikliminin Türkiye’ye benzemesi Lizbon’un tepeleriyle köprüsüyle İstanbul’u andırması da yabancılık çekmemenize yardımcı olacaktır.
Malta
Malta, bu listede görmeyi beklemediğiniz ülkelerden biri olabilir fakat yine iklim avantajı ve vize desteği sağlayan birçok şirket olması sebebiyle Malta da yurtdışına taşınırken düşünülebilecek ülkelerden biridir. Tıpkı Portekiz’de olduğu gibi Akdeniz iklimi, insanı adapte olmayı kolaylaştırabilecek bir etken. Yalnızca trafikten çok bıktıysanız ufacık bir adada beklemediğiniz kadar trafikle karşılaşabileceğiniz konusunda uyaralım.
Kanada
Son bir tercih olarak da uzaklara gidelim. Kanada uzaklarda olsa da yaşanılası ülkelerin başında geliyor. Her daim göç almak isteyen bir ülke olarak yabancılara karşı da çok misafirperver bir ülke olduklarını söylemek gerek. Alışırken en büyük sıkıntısı kış aylarındaki iklim problemleri olacaktır. Yine de seçeneklere göz atmanızda fayda var.
Yurtdışında Çalışmak için Meslekler
Bu sayfayı erken yaşta ziyaret ettiyseniz ve hala meslek seçme şansınız varsa yurtdışında Türk olarak en kolay girebileceğiniz işlerden birinin yazılımcılık olduğu kesin. Neredeyse her ülkede bu alanda talepler göreceksiniz, aynı zamanda işiniz kodlarla olacağı için yaşadığınız ülkenin ana dilini bilmeniz sizden talep edilmeyecektir fakat ne olursa olsun yurtdışında kötü olmayan şartlarda yaşamanın ilk koşulu olarak iyi bir İngilizce şart.
Hizmet sektörünün eksikliğinden bahsetmiştim, bu sebeple aranan bir zanaat hakkında uzmansanız yani berberlik, terzilik, aşçılık gibi beceri gerektiren işler de size hiç beklemeyeceğiz kapılar açabilir. Tabii ki bu alanda işveren bulmak biraz daha zor olacaktır.
Call center ve benzeri meslekler, yalnızca Türkçe ve İngilizce bilerek şirketlerde giriş seviyesinde bu iş ilanlarını değerlendirebilirsiniz. Burada karşılacağınız en büyük zorluk çift pasaportlu vatandaşlarımız olacak. Yurtdışında çalışmak için meslekler yazımızdan farklı öneriler de bulabilirsiniz.
Eğer sizin de Avrupa Birliği’ne üye herhangi bir ülkeden vatandaşlığınız varsa işiniz çok daha kolay. Bu şekilde olan birçok aday olduğu için şirketlerin doğal olarak öncelikli tercihleri bu adaylar oluyor, çünkü anında işe başlayabiliyorlar ve şirketlerin ekstra bu konuda uğraşmasına gerek kalmıyor. Tabii ki yurtdışıyla herhangi bir bağınız olmasa da Türkiye’de okuyup yurtdışında çalışmak da imkansız değil.
Yurtdışında Çalışmak İstiyorum!
Şimdi gelelim bu konuda zaten kesin kararını vermiş olup iş arayanlara ve nasıl daha kolay iş bulabileceklerine. Öncelikle Linkedin’de kendinize bir an önce kapsamlı bir profil hazırlamalısınız ve bu sayfa kesinlikle İngilizce olmalı.
Eğer çifte vatandaşlığınız varsa bu avantajınızı profilinizde vurgulamayı unutmayın. Jobs bölümünde iş aradığınız alanda özellikle “Turkish” gibi anahtar kelimleri da kullanarak düzenli olarak aramalar yapın.
Siz alanınızda ne kadar iyi olursanız olun doğrudan Türkçe bilmenizi gerektiren bir iş aradığınız an yurtdışında birçok rakibinizi elemiş oluyorsunuz.
Sitemizde bahsettiğimiz yurtdışı iş ilanlarını bulabileceğiniz bir bölüm de bulunuyor. Bu bölümü de incelemenizi tavsiye ediyoruz.