Yurtdışına taşınanlar ya da taşınacak olanlar için ilk akla takılan konulardan biri de ikametgahı yurtdışına aldırmak olur. Peki ikametgahınızı yurt dışına taşımak zorunda mısınız? Ve eğer öyleyse ikameti yurt dışına taşımak için yapmanız gerekenler nedir?
Öncelikle yurtdışında yeni adresinize taşındıktan sonra en kısa sürede adres beyanında bulunarak ikametgahınızı yurtdışına aldırmak hem kanunlar gereği zorunludur hem de size çeşitli avantajlar sağlar. Bunların başında da yurtdışında olduğunuz süre boyunca Türkiye’de sizin adınıza GSS borcu çıkmaması olur. Eğer ikametgahınızı yurtdışına aldırmazsanız resmi kurumlar gözünde Türkiye’de yaşıyor ve çalışmıyor olarak gözükeceksiniz. Bunun yanı sıra, adres bilgilerinizin tüm yurt içi ve yurt dışı kayıtlarda doğru olması gerekir. Aksi takdirde hem yaşadığınız ülkede hem de Türkiye’de geç adres bildirmeden dolayı para cezası ödemek durumunda kalabilirsiniz.
Bu yazımızda yurt dışına taşınanların ikametlerini aldırmaları hakkında detaylı incelememizi paylaşıyor olacağız. Ayrıca yurt dışına taşındığınızda Türkiye ve gittiğiniz ülkede kullanabileceğiniz Wise hesabından bahsedeceğiz. Wise hesabınızı kullanarak gittiğiniz ülkeden veya Türkiye’den para alma ve gönderme işlemlerinizi online ve reel döviz kurunu kullanarak yapabilirsiniz. Dahası bir Wise kart edinerek ödemelerinizi kolaylıkla yapabilirsiniz. Wise ile ilgili tüm ayrıntılardan yazının ilerleyen bölümlerinde bahsediyor olacağız.
İkametgahı Yurtdışına Taşıma İşlemi Nasıl Yapılır?
İkametgahınızı yurtdışına aldırmak için bağlı bulunduğunuz ülkedeki en yakın konsolosluktan randevu alabilir ya da bu işlemi posta yoluyla gerçekleştirebilirsiniz. Size yakın bir konsolosluk bulunuyorsa ve gitme imkanınız varsa bizzat giderek başvuru yapmanız halinde süreç çok daha hızlı tamamlanacaktır.
Posta yoluyla yapılabilecek başvurular hakkında konsolosluk web sitesinin verdiği bilgiyi aşağıda aktarıyoruz.
“Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın yerleşim yeri (ikamet) adreslerini ve varsa adres değişikliklerini 20 iş günü içinde bağlı bulundukları Başkonsolosluklara bildirmeleri yasal bir zorunluluktur. Bu sürenin aşılması halinde yapılan adres beyanında 50 TL karşılığı Avro ceza ödenmektedir.
ABD, Kanada, Avustralya ve Rusya gibi geniş yüz ölçüme sahip ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın mağdur olmamaları için iadeli taahhütlü posta veya kargo ile iletilen adres beyan formlarına temsilciliklerimizce işlem yapılmaya 11.09.2019 tarihinden itibaren başlanmıştır.
Anılan ülkeler dışında adres beyanı yapacak olan vatandaşlarımızın temsilciliklerimize şahsen başvuru yapmaları gerekmektedir.”
Yine de bağlı bulunduğunuz konsoloslukla iletişime geçmeniz halinde diğer ülkelerde de posta yoluyla başvuru işleminizi gerçekleştirmek de mümkün. Bu konuda en güncel ve doğru bilgiyi size en yakın temsilcilikten telefonla ya da online olarak alabilirsiniz.
Adresinizi yurtdışına taşıma işlemini epey basit adımlar atarak halledebilirsiniz. İlk yapmanız gereken konsolosluk.gov.tr adresinden randevu almak olacak. Sonrasında adres beyanı formunu doldurmanız gerekir. Daha sonra randevu günü geldiğinde yanınızda kimlik ya da pasaportunuzu bulundurarak adres beyanı formuyla birlikte konsolosluğa gitmeniz yeterli olacaktır, zira zaten sizi konsoloslukta yönlendirebilirler. Bu işlemleri yazımızın devamındaki “Konsoloslukla Nasıl İletişime Geçebilirim?” başlığı altında daha detaylı bir şekilde açıkladık.
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları bir Wise hesabı açarak hem ikamet ettikleri ülkede hem de Türkiye’de Wise fırsatlarından yararlanabilir. Wise hesabını online olarak açabilirsiniz. Wise çoklu döviz hesabı ile farklı para birimlerinde bakiye tutabilir, döviz değişimi yapabilirsiniz. Örneğin, hem Türk lirası hem Euro hem de Dolar bakiyesi açabilirsiniz. Dahası, Wise harcamalarınızı yapabilmeniz için size bir Wise kart edinme fırsatı da sunar. Wise kartınız sayesinde farklı ülkelerde harcama yapabilirsiniz.
Wise hesabına sahip olarak uluslararası para transferlerinizi de düşük maliyetlerle yapabilirsiniz. Wise ile başka ülkelere para transferlerinizi hızlı ve güvenli olarak reel döviz kuru üzerinden düşük maliyetlerle yapabilirsiniz.
İkametgahı Yurtdışına Aldırmak Neden Önemli?
Öncelikle bulunduğunuz adresi devlete bildirmemenin cezası olduğunu belirtmekte fayda var. Bu cezadan önce adresinizi yurtdışına taşımadığınızda temel bazı noktalarda haklarınızla ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Özellikle siz yurt dışına taşındıktan sonra Türkiye’deki ikamet adresinize başkası taşınır ve sizin artık orada yaşamadığınızı belirtirse adresten silineceğiniz için ikamet adresiniz otomatik olarak boşa düşer. Bu durum da size ceza gelmesine neden olabilir. Yurtdışına taşınma işleminin sıkıcı uğraşlarından biri de ikametgah meselesi olsa da çözümü oldukça basit bir konu.
Aslında yurtdışına eğitim sebebiyle gidenlerin de ikametini aldırması zorunlu fakat yurt dışında bir süre veya uzun süreli eğitim gören öğrencilerin adreslerini yurtdışına taşımadıkları durumda sorun yaşama ihtimalleri daha az olabilir. Özellikle Türkiye’deki adresi ailesinin yanında olan öğrenciler genellikle ikametlerini değiştirmezler ve sorun da yaşamazlar. Ancak en doğrusu hem mevcut adresinizin güncel olması hem de ikinci bir adres olarak aile evi adresinizi eklemeniz olacaktır.
Peki yurtdışına ikameti aldırmak neleri etkiliyor?
Seçimlerde oy kullanmak:
Siz yurtdışında yaşarken Türkiye’deki seçimlerde oy kullanabilmeniz için adres beyanında bulunmuş olmanız gerekiyor. Eğer ikametgahınız Türkiye’deyse yurtdışında oy kullanma şansınız yok.
GSS Primleri:
Devlet sizin yurtdışında yaşadığınızı bilmediği için Türkiye’de çalışmayan bir vatandaş statüsünde olacaksınız ve GSS prim borçlarınız birikecek. Özellikle yıllardır yurtdışında yaşayıp ikametgahını aldırmamış kişiler bir anda yüklü bir borçla karşı karşıya kalabilir. Bu tür durumlarda ikamet adresini yurtdışına taşımayan kişiler iki ülkede birden vergi mükellefi durumuna düşebilir.
Not: Yurt dışına çıkmadan önce çalışmaya başlamadıysanız, öğrenciyseniz ya da 25 yaşın altındaysanız ikametinizi taşımasanız da Türkiye’de GSS prim borcunuz çıkmaz. GSS prim borcunuz olup olmadığını e-devletten kontrol edebilirsiniz.
Sağlık Sigortası:
Adresinizi yurtdışına taşıttığınızda Türkiye’deki sağlık hizmetlerinden ücretsiz bir şekilde yararlanma hakkınızı kaybedeceğinizi de unutmayın. Türkiye seyahatiniz esnasında devlet hastanelerine gittiğinizde az miktarda da olsa ödeme yapmanız gerekir. Çünkü artık Türkiye’de sigorta primi ödemiyor olacaksınız.
Konsoloslukla Nasıl İletişime Geçebilirim?
Size en yakın konsolosluğu bulmak ve konsolosluk işlemlerinizi yapabilmek için www.konsolosluk.gov.tr adresine girebilirsiniz. Siteyi açtığınızda karşınıza yurt dışındaki temsilciliklerin bulunduğu bir pencere çıkacak. Öncelikle buradan size en yakın konsolosluğu bulabilirsiniz.
İkametgah taşıma işlemi için karşınıza çıkan menüden “Nüfus” seçeneğini seçmelisiniz. Ardından “Adres Beyanı Başvurusu” seçeneğine tıkladığınızda bu işlemle ilgili genel bilgileri, gerekli belgeleri ve konuyla ilgili sık sorulan soruların cevaplarını görüntüleyebilirsiniz.
Yanınızda götürmeniz belgelerden biri olan adres beyan formunu da “formlar” sekmesine tıklayarak indirebilirsiniz.
Eğer yurt dışındayken pasaportunuzun süresi dolmak üzere ise konsoloslukta yapabileceğiniz bir diğer işlem olan yurtdışında pasaport yenileme hakkında yazımızı da inceleyebilirsiniz.
İkametgahı Yurtdışına Aldırmak için Konsolosluğa Gitmek Zorunda Mıyım?
Yazının başında da belirttiğimiz gibi ABD, Kanada, Rusya ve Avustralya gibi yüz ölçümü çok büyük olan ülkelerde ikametgah taşıma işlemini posta yoluyla yapmak mümkün. Bu ülkeler dışında bir ülkedeyseniz Türkiye dış temsilciliklerine şahsen başvuru yapmanız gerekir. Bu noktada eğer temsilciliklere çok uzaksanız ya da gidemeyecek durumdaysanız en yakın temsilcilikle iletişime geçerek durumunuzu açıklayabilirsiniz. Bu tür durumlarda temsilcilikler başvurunuzu posta yoluyla da kabul edebilir.
Yurtdışında taşınınca adres değişikliği yapmam gerekiyor mu?
Eğer yurt dışına taşındıysanız yasalar gereği ikamet adresinizi de değiştirmeniz gerekir. Eğer ikamet adresinizin güncel olmadığı tespit edilirse adres bildirimi yapmamaktan dolayı size para cezası yazılır. Eğer öğrenciyseniz ve kısa süreli yurt dışında yaşıyorsanız adres bildirimi yapmadığınız durumda cezayla karşılaşma ihtimaliniz düşük. Ayrıca öğrenci olduğunuz için size SGK tarafından herhangi bir GSS borcu da yansıtılmayabilir. Uzun süreli başka bir ülkede yaşıyorsanız hem yabancı ülkede hem de Türkiye’de adres beyanı yapmadığınız için cezalar ödemek zorunda kalabileceğinizi aklınızda bulundurun.
Adres değişikliği e-devlet’ten yapılabilir mi?
Eğer ikametgahınızı Türkiye’deki bir adresten yine Türkiye sınırları içinde bir adrese taşımak istiyorsanız bu işlemi e-devlet üzerinden yapmak mümkün. Hemen e-devlet hesabınıza girerek dakikalar içinde bu işlemi basit bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Ancak yurt dışı adres beyanlarını e-devlet üzerinden yapamazsınız. Zaten e-devlet yurt dışından erişime de kapalı. Öyle olmasa dahi adresi yurt dışına taşıma işlemi e-devletten yapılamaz. Yaşadığınız ülkede size en yakın Türkiye temsilciliğine şahsen başvuru yapmanız gerekir. Veya şahen başvuramadığınız durumlarda, telefon veya e-posta yolu ile iletişime geçerek, konsolosluğunuzun sizi yönlendirmesi gerekir. Bazı durumlarda gerekli belgeleri posta yolu ile gönderebilir ve şahsen gitmek zorunda kalmayabilirsiniz.
Yurtdışında adres beyanı yapılmazsa ne olur?
Eğer yurt dışına taşındığınızı yetkili birimlere bildirmezseniz adresiniz hala Türkiye’de görüneceği ve sigorta priminiz olmayacağı için bir anda yüklü miktarda GSS borcu ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca eğer siz yurt dışına taşındıktan sonra Türkiye’deki ikamet adresinize başka biri taşınır ve sizin artık orada oturmadığınızı bildirirse ikamet adresiniz boşa düşer ve tarafınıza adres bildirimi yapmamaktan dolayı ceza yansıtılır. Son olarak ikametgahınızı taşımadığınız durumda siz yurt dışındayken Türkiye’de yapılacak olan seçimlerde de yurt dışı seçmeni statüsünde görünmediğiniz için oy kullanma hakkınız olmaz. İkametinizi eğer Türkiye’den aldırmadıysanız, seçmen kartınız kayıtlı olduğunuz adrese gelebilir. Fakat sadece o adresinize bağlı olan yerde oy kullanabilirsiniz. Yurt dışında oy kullanmak istiyorsanız adresinizi bulunduğunuz yere taşımanız gerekir.
Özetle ikamet adresinizi yurt dışına taşımak için bulunduğunuz ülkede size en yakın konsolosluğa giderek yalnızca internetten indireceğiniz form ve kimlik kartınız ile adres beyanı başvurunuzu tamamlayabilirsiniz. Konsolosluğa gitmeden önce konsolosluk.gov.tr internet sitesi üzerinden randevu almanız gerekli.
Yurt dışında yaşıyorsanız bir Wise çoklu döviz hesabı açabilir ve Wise kart edinebilirsiniz. Wise birden fazla para biriminde hesap açmanızı ve Wise kart ile seyahatlerinizde rahatça alışveriş yapmanızı sağlar. Reel döviz kurunu kullanarak farklı para birimleri arasında döviz değişimi yapabilirsiniz.
Wise kart ile yaşadığınız ülkede, Türkiye’de ve diğer seyahatlerinizde alışveriş yapabilirsiniz. Wise kart ile yaptığınız ödemeler de yine en iyi döviz kurunun sağlandığı Wise hesabınızdan reel döviz kuru baz alınarak ödenir. Wise hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak için internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.